ADHD en ADD worden geclassificeerd als een neurologische aandoening die opduikt tijdens de vroege kinderjaren. Het hebben van ADHD brengt uitdagingen met zich mee en sommige mensen met ADHD troosten de misvatting dat iemand met ADHD of ADD slimmer is dan iemand zonder deze diagnose. ADHD ADD en hoogbegaafdheid gaan niet altijd hand in hand, maar er zijn wel raakvlakken. Wat is het verband tussen ADHD en hoogbegaafdheid of intelligentie bij kinderen en volwassenen? Zijn kinderen en volwassenen met ADHD slimmer of juist minder slim? Hier lees je meer.
Hebben mensen met ADD een hoog IQ?
‘Zijn mensen met ADD of ADHD intelligent?' is een vraag die vaak gesteld wordt. Sommige volwassenen en kinderen met AD(H)D hebben mogelijk een hoger IQ, maar als er vanuit wordt gegaan dat er een direct verband is tussen ADHD en hoogbegaafdheid, kan dit schadelijk zijn. Dit kan er namelijk voor zorgen dat de persoon met ADHD niet de hulp krijgt die hij wel nodig heeft (Healhtline, 2020). Er is dan ook een discussie gaande over wat een mogelijk verband betekent. In onze community wordt ook regelmatig gesproken over hoogbegaafdheid.
De overeenkomst tussen ADHD/ADD en hoogbegaafdheid
ADHD/ADD wordt geregeld in hetzelfde rijtje geplaatst als autisme, Asperger, dyslexie en hoogbegaafdheid. Dit komt omdat er toch echt raakvlakken en overlappingen zijn. Deze overeenkomsten zijn vanuit neuroloigsch perspectief te verklaren.
ADHD/ADD en hoogbegaafdheid in de hersenen
Iedereen die één van bovenstaande aandoeningen heeft, zoals ADHD en hoogbegaafdheid, heeft een afwijking in de bedrading en het doorgeven van signalen in de hersenen. Hier zit ook de overeenkomst. Natuurlijk maakt het verschil of er veel of weinig draadjes lopen in de hersenen en of deze draadjes veel of weinig impulsen kan transporteren. Het beïnvloedt namelijk het vermogen om met interne en externe prikkels om te gaan én de wijze waarop deze prikkels geinterpreteerd worden.
ADHD'ers, ADD'ers en hoogbegaafden denken in beelden
Zowel iemand met AD(H)D als iemand die hoogbegaafd is, heeft dus extra bedradingen in de hersenen en een andere prikkelverwerking. Maar er is nog een overeenkomst tussen hoogbegaafdheid en ADD/ADHD.
Kinderen en volwassenen met ADHD/ADD zijn gevoelig, verstrooid, sensorieel, impulsief en actief (en hebben natuurlijk nog meer ADD kenmerken). De overeeenkomst tussen mensen die AD(H)D hebben en mensen die hoogbegaafd zijn, is het beelddenken. Beide zijn beelddenkers en gebruiken daarvoor dezelfde gebieden in de hersenen. Ook zijn zij alijd aan het denken en praten zij vaak snel om gedachten zo goed mogelijk te kunnen verwoorden.
Heeft iemand met ADHD of ADD een laag IQ?
Sommige mensen vragen zich juist af of iemand met ADHD of ADD juist een laag IQ heeft. Deze vraag ontstaat misschien omdat iemand met ADHD die nog niet heeft leren omgaan met de symptomen, minder goed functioneert.
Afhankelijk van de ernst van de symptomen, kunnen ADHD en ADD het vermogen van een persoon om te functioneren – bijvoorbeeld op het werk en op school – beïnvloeden. Dagelijkse taken zoals de administratie en het opgeruimd houden van het huis, zijn moeilijk voor veel mensen met ADHD. Ook zijn sommige kinderen met ADD goed in bepaalde vakken op school, terwijl zij problemen hebben met andere vakken. Dit kan de indruk wekken dat iemand met ADD of ADHD een lager IQ heeft, terwijl dit vaak niet het geval is.
Laag IQ of gewoon ongemotiveerd? ADHD/ADD = hyperfocus of geen focus
Mensen met ADHD/ADD richten zich het liefst op iets wat ze graag doen. Als ze iets doen waar ze een passie of interesse voor voelen, kunnen ze bergen verzetten. Vindt iemand met ADHD/ADD iets niet interessant? Dan is het voor deze persoon heel moeilijk om zich te concenteren.
Zelf vond ik rekenen bijvoorbeeld verschrikkelijk op de basisschool, vooral toen ik straf kreeg toen ik stappen had overgeslagen en daardoor niet goed kon uitleggen hoe ik bij het antwoord was gekomen. Ik had afgekeken, beweerde de juf. Sinds die tijd vond ik rekenen nog minder interessant. Het resultaat: hele slechte cijfers.
Het is niet zo dat iemand met ADHD zich niet wil concentreren op een ‘minder leuk vak', het kost gewoon heel veel moeite. Het is ook niet zo dat het IQ van deze persoon met ADD laag is, hij kan zich alleen niet goed concentreren op dingen waar hij geen interesse in heeft.
Conclusie; behandel ADHD/ADD en hoogbegaafdheid apart
Soms lijkt het zo alsof mensen met ADD intelligent of zelfs hoogbegaafd zijn, andere keren lijkt het er juist op dat een persoon met ADD een laag IQ heeft, bijvoorbeeld wanneer hij niet mee kan komen op school.
Zowel mensen met ADHD/ADD als mensen die hoogbegaafd zijn hebben een afwijkend brein. Beide zijn beelddenkers. Maar het is ondanks de overeenkomsten belangrijk om ADD en hoogbegaafdheid afzonderlijk te diagnosticeren en behandelen. Iemand die ervan uitgaat dat iemand met ADHD/ADD een hoog IQ heeft, zoekt mogelijk niet de juiste behandeling. Iemand die aanneemt dat iemand met ADHD/ADD niet intelligent is, ziet mogelijk potentieel van die persoon over het hoofd.
Wat is jouw ervaring?
Heb jij ADD of ADHD en/of heeft jouw kind ADHD/ADD en ben je daarnaast hoogbegaafd? Ik ben heel benieuwd naar jullie ervaringen, deel het onder dit artikel.
Ik ben een man 46 jaar. LBO MBO (niet afgerond) matig in taal. Zeer slecht in rekenen. Op mijn 16e diagnose bipolaire stoornis. Lithium voorgeschreven gekregen dat hielp. Mijn broertje heeft de diagnose autisme. Zijn psychiater opperde ADD bij mij. Niet veel aandacht aan geschonken. Maar vandaag een beetje op internet gekeken Daar vind ik toch veel overeen komsten. Heb een aantal jaren geleden een IQ test gedaan. Daar kwam 138 uit. Met een massale uitval op rekenen. Vragen te moeilijk niet interessant. Over geslagen. Toen ik vroeg wat 138 inhield. Kreeg ik te horen hoog begaafd. Daarmee had ik naar de universiteit kunnen gaan. Ik werk nu bij de inzameling van afval. En mijn leidinggevende weet het spannend te houden. Ik mag op verschillende complexe voertuigen rijden. Toch denk ik als ik op de lagere school betere begeleiding had gekregen ik nu iets anders had gedaan. Een leraar vertelde bijvoorbeeld tegen mijn ouders. Roy is zeer geschikt om een groot bedrijf te runnen. Maar dan moet hij wel een hele goeie secretaresse hebben. Nou heb ik zelf een dochter wordt volgende week 8. En ik heb geen idee hoe haar hersenen werken. Maar ze heeft ook minder zin in school. En ze heeft dit jaar over gedaan. Maar houdt wel iedereen voor de gek of wind ze rond haar vinger. Ik hood dat zij wel de goede begeleiding krijgt. Zomer een stempel te krijgen.
Klinkt voor mij als hoogbegaafd met discalculie. Sterkte man <3
Ik kan, mocht je via de site van deze aanbieder geen goede hulp vinden, Dynamika in amsterdam aanraden voor oa hoogbegaafdheid en discalculie (dat heeft de oprichtster daar ook beiden). Verder zit ik nu via m'n telefoon toevallig op dit artikel en weet ik dus niets van Wandering minds maar dat is ook vast goed! M'n tip is vooral voor als WM vooral over Ad(h)d gaat.
Ik ben een man van 53 heb heel mijn leven last van adhd ik heb er mijn voordelen uitgehaald omdat mijn creativiteit soms helemaal top is moet wel erbij zeggen dat ik sinds kort medicijnen moet gebruiken omdat mijn concentratie heel slecht was en vooral in het verkeer voor gevaarlijke situaties zorgen(vroeger zeiden mensen is gewoon een druk kind)ik denk als ik vroeger de diagnose had gekregen met goede begeleiding had mijn leven er ook anders uitgezien ik had een hekel aan school omdat mensen met adhd op een heel ander denkniveau zitten laatst een is er een IQ test afgenomen blijk ik een IQ van 135 te hebben jammer dat ik daar niets mee heb kunnen doen dus vroege diagnose is inderdaad heel belangrijk .want vaak zijn mensen met adhd juist heel creatief in het vinden van oplossingen(out of the box denken) maar daar is ons huidige onderwijssysteem niet op ingericht ik hoop dat dat in de toekomst gaat veranderen want wij zijn anders en niet gek of dom wat andere mensen wel eens geneigd zijn te denken ik ben uiteindelijk op mijn 18e via een kruiwagen op het conservatorium terecht kunnen komen en j daar was ik helemaal op mijn plek maar als het aan mijn vooropleiding had gelegen(LTS) was dat nooit gelukt dus ik hoop voor andere lotgenoten en dan vooral voor jongeren met adhd dat het onderwijs gaat inzien dat kinderen met adhd niet goed begeleiden op school echt gemiste kansen oplevert .verder moet ik zeggen dat medicijnen perfect werken en voel me een stuk rustiger opgeruimd en georganiseerder ik wil hiermee lle mensen met dit ongemak( kan het geen aandoening noemen) een hart onder de riem steken en aansporen om de voordelen(verhoogde creativiteit)te benutten
Hi Johan, bedankt voor het delen van jouw verhaal. Wat fijn dat je jouw plek hebt gevonden op het conservatorium! Welk instrument of welke richting heb je gestudeerd? Ik ben het helemaal met je eens: kinderen en jongeren met ad(h)d niet goed begeleiden is een gemiste kans! Ik hoop dat er in de toekomst dingen gaan veranderen in het onderwijs. Fijn dat de medicijnen voor jou goed werken. Voor mij waren de bijwerkingen te heftig, en ik verloor mijn creativiteit en spontaniteit. Voel je welkom om je verhaal ook te delen in onze community, wie weet kun je andere mensen inspireren :))
Ik ben een jonge vrouw van 21 jaar oud. Ik ben geconstateerd met ADD sinds ik 7 jaar oud ben. Ook hadden zij geconstateerd dat ik een gemiddelde lage IQ niveau heb (tussen de 60 en 70). Zelf ben ik erg slecht in de Nederlandse taal (meerder deels omdat ik tweetalig ben opgevoed), dat veroorzaakte dat ik ben blijven zitten in groep 4. Mijn oude huisarts vroeg zich af naar mijn intelligentie (waarschijnlijk uit persoonlijke neerwaarderende interesse in mij), toch heb ik in groep 8 havo/vwo niveau toegewezen gekregen. Ik heb meerdere capaciteiten testen gedaan en op allemaal heb ik hoge scores gehaald. Ook hebben meerdere mensen geconstateerd dat ik hoog begaafd ben. Nu studeer ik onderwijskunde 2de graad aan de universiteit, en ook ben ik van plan om ook mijn 1e graad te gaan halen.
Uit mijn eigen ervaring beoordeel nooit zomaar iemand. Ik ben erg trots op mijzelf dat ik iedereen hun tegen deel heb bewezen.
Hi Arianne, wat goed dat je ondanks reacties van anderen toch zoveel uit jezelf haalt. Daar mag je inderdaad trots op zijn! Ik hoor wel vaker verhalen van ADD’ers die bijvoorbeeld dyslectisch zijn en daardoor te laag worden ingeschat. Leuk dat je een reactie hebt achtergelaten 🙂
Liefs,
Jose