Faalangst overwinnen met 10 krachtige tips

Faalangst is een veelvoorkomende angst, die je enorm in de weg kan zitten. Voor de meeste mensen met AD(H)D of hooggevoeligheid, is faalangst geen onbekend begrip. Bij faalangst ben je bang om te falen, of om het niet goed (genoeg) te doen. Perfectionisme en faalangst gaan vaak samen. Heb jij last van faalangst? Dan is het tijd om hier iets aan te doen. Met de tips uit dit artikel kun ook jij faalangst overwinnen.

Ben je bang dat het jou niet lukt, dat de tips jou niet verder helpen om je faalangst op te lossen? Probeer ze dan toch. Het mooie is namelijk dat je met deze tips alleen maar kunt winnen. Mocht je toch falen, dan is je situatie onveranderd. Maar lukt het? Dan is je leven een stuk mooier.

Wat is faalangst?

Faalangst is een vorm van angst die ontstaat wanneer je moet presteren. Er zijn allerlei terreinen waarop je faalangst kunt hebben, van sport tot school en van sociale contacten tot seks. Wat regelmatig voorkomt is faalangst in relaties, faalangst bij een rijexamen, faalangst op school en faalangst op het werk.

Combinaties die voorkomen zijn autisme en faalangst, ADD en faalangst, hooggevoeligheid en faalangst en hoogbegaafdheid en faalangst. Gelukkig kun je faalangst oplossen, door faalangst de baas te worden.

Hoe ontstaat faalangst?

Faalangst wordt voornamelijk veroorzaakt door negatieve gedachten. Deze gedachten kunnen verband houden met studie, werk, relaties, seks, familie, financiën en meer. De meeste mensen die faalangst hebben, hebben een negatief zelfbeeld en vertellen zichzelf een negatief verhaal over wie ze zijn en wat ze kunnen.

“Ik zal het wel weer verpesten”, “tijdens die presentatie zal ik wel weer dichtklappen”, “ik ben niet slim genoeg voor … “, zijn voorbeelden van gedachten van mensen die faalangst hebben.

Als je faalangst wilt overwinnen is het belangrijk om negatieve gedachten om te zetten in helpende gedachten.

positieve faalangst en negatieve faalangst

Sommige mensen hebben positieve faalangst, andere hebben negatieve faalangst. Bij positieve faalangst zet de angst tot falen je aan om keihard te werken om toch succesvol te zijn. Dit lijkt misschien een goede eigenschap, maar kan leiden tot een burn-out.

Bij negatieve faalangst is de angst om te falen zó groot, dat je het gewoon maar niet probeert. Ontkom je er niet aan om het tóch te proberen? Dan is de kans groot dat je dichtklapt, waardoor je –inderdaad- faalt. Het vervelende is dat je hierdoor alleen maar bevestigd wordt in je faalangst.

Faalangst overwinnen, 10 tips

Faalangst oplossen en overwinnen is niet moeilijk, maar je moet er wel iets voor doen. Een gewoonte veranderen kost tijd, en faalangst overwinnen ook. Je moet namelijk je gedachten over jezelf veranderen. De volgende tips kunnen jou helpen je faalangst de baas te worden.

Tip 1: Realiseer je dat je fouten mag maken

Veel mensen met faalangst hebben het idee dat ze geen fouten mogen maken. Maar zonder fouten kun je niet leren. Iedereen maakt fouten. Zie fouten daarom als een standaard onderdeel van je leer- en groeiproces.

Fouten maken mag niet alleen, het MOET zelfs als je wilt groeien en leren. En als iedereen fouten maakt, waarom zou jij dan geen fouten mogen maken?

Heb je faalangst bij een rijexamen of schoolexamen? Vraag jezelf af hoe erg het zou zijn als je het niet in één keer zult halen. Moet je een presentatie geven? Hoe erg zou het zijn, als het iets minder goed gaat dan je had gehoopt?

Knoop het in je oren: fouten maken MOET.

Tip 2: Overwin faalangst, laat perfectionisme los

Als je faalangst wilt oplossen, moet je perfectionisme loslaten. Je hoeft namelijk niet perfect te zijn. Perfect bestaat niet, en in veel gevallen is “goed”, goed genoeg. Je hoeft niet steeds een 10 te halen, met een 5,5 ben je ook geslaagd voor dat examen. Denk ook aan de 20/80-regel (het Pareto-principe). In veel gevallen kun je 80% van het resultaat halen met slechts 20% van de inspanning. En een 8 is toch best een mooi cijfer?

Die presentatie hoeft niet perfect te gaan. Je hoeft je collega's niet te overtuigen van jouw perfectie, want zij zijn ook niet perfect.

“Perfectie is de vijand van vooruitgang” – Winston Churchill

“Laat perfectie niet de vijand zijn van het goede” – Voltaire

Tip 3: Faalangst overwinnen met een goede voorbereiding

Deze tip is vooral voor wie onder negatieve faalangst lijdt. Als je namelijk positieve faalangst hebt, bereid je jezelf misschien wel té goed voor (en zie tip 2: laat perfectionisme los!). Maar als jij negatieve faalangst hebt is deze tip voor jou. Heb je een examen, komt er een belangrijk gesprek aan of zit er iets anders aan te komen waar je nerveus over bent? Bereid je dan goed voor. Oefen het gesprek. Door te oefenen heb je iets om op terug te vallen en hoef je niet ter plekke te improviseren. Dat geeft rust.

Tip 4: Kijk naar wat goed gaat

Het rare aan faalangst is dat je eigenlijk altijd het gevoel hebt dat je zult falen. Dit gevoel heb je dus óók bij dingen waar je eigenlijk heel goed in bent. De kans is dus groot dat die faalangst in veel gevallen onterecht is.

Je faalt echt niet altijd. Kijk naar de dingen die je wél gelukt zijn. Die ene toets waar je zo tegen opkeek heb je glansrijk gehaald. De sollicitatie bracht je jouw eerste baantje. Successen mag (en moet) je vieren. Hou een succes-dagboek bij, zodat je kunt zien dat je veel meer in je mars hebt dan je misschien zou denken.

Zoek ook bewust dingen op en ga dingen doen waarvan je weet dat je ze kunt. Zo bouw je een track-record van successen en zelfvertrouwen op.

Hier vind je tips om je zelfvertrouwen terug te krijgen…

Tip 5: Verander je overtuigingen

In ons dagelijks leven laten we ons vaak sturen door onze overtuigingen. “Ik kan niet zingen”, “Ik ben slecht in natuurkunde”, “Ik ben niet goed genoeg”. Dat stemmetje in ons hoofd kan enorm gemeen zijn. Als het een vriend of vriendin was geweest die zo tegen je sprak, had je die persoon allang de deur gewezen. Maar dit ben je zelf. Jij zegt die dingen tegen jezelf.

Overtuigingen kunnen enorm sterk zijn. Maar… ze bestaan niet écht. Een overtuiging kun je niet vastpakken. Het is iets wat we zelf over ons afroepen. Dat besef is best vervelend, maar het biedt ook mogelijkheden.  Je kunt overtuigingen veranderen. Door tip 4 toe te passen (kijk naar wat goed gaat), buig je de overtuiging “Ik kan niks” om naar “Ik kan best wel wat” en vervolgens naar “Ik kan eigenlijk best veel” tot “Ik ben goed genoeg”.

Maak eens een lijstje van de gemene dingen die je tegen jezelf zegt. Daardoor herken je sneller wanneer je in de overtuiging hangt en kun je jezelf tot de orde roepen. Vervolgens kun je deze gemene, negatieve dingen die je tegen jezelf zegt ombuigen. Schrijf deze positieve, helpende gedachten ook op. Dit is niet makkelijk, maar het werkt –mits je het volhoudt- wel.

Tip 6: Ontspan met meditatie en ademhalingsoefeningen, om je faalangst de baas te worden

Het is wetenschappelijk aangetoond dat ons brein en lichaam sterk met elkaar in verbinding staan. Door fysieke oefeningen kunnen we onze stemming beïnvloeden. Maar ook meditatie kan ons enorm helpen.

Faalangst heeft direct gevolgen voor de biologische processen in jouw lichaam. Wanneer de faalangst toeslaat, krijgen we het benauwd en gaan we sneller ademhalen. Onze bloeddruk stijgt en het hart gaat sneller kloppen. Faalangst roept namelijk een vlucht-of-vecht-reactie op. Daarbij komen stoffen vrij die in ons brein een soort paniek oproepen.

In de meeste gevallen is vechten of vluchten niet de juiste reactie. Door ademhalingsoefeningen brengen we ons lichaam tot rust. Daardoor stopt de prikkel naar het brein en komen we tot rust.

Meditatie helpt om onze gedachten te observeren, in plaats van ze direct als waarheid te zien. Alle gedachten mogen er zijn, maar je hoeft er niet per sé wat mee.

Zowel ademhalingsoefeningen als andere vormen van meditatie zijn effectief als de faalangst toeslaat, en als je dit regelmatig doet zal je steeds minder last hebben van faalangst.

Tip 7: je faalangst overwinnen door gezond te leven

Ook andere dingen die je voor je lichaam kunt doen helpen je om je brein tot rust te brengen, en op die manier faalangst te overwinnen. Als je beter in je vel zit door goed voor jezelf te zorgen, zul je merken dat je veel meer zelfvertrouwen hebt. De faalangst zal langzaam verdwijnen, want iemand die goed voor zichzelf zorgt en in verbinding staat met zichzelf, heeft geen last van faalangst.

Slaap voldoende, zodat je uitgerust aan de dag begint. Eet gezond, zodat je lichaam klaar is voor alles wat de dag brengt. Laat die cafeïne en suiker achterwege, hier wordt je namelijk zenuwachtig en prikkelbaar van. Drink in plaats van koffie met melk en suiker een kop kalmerende (kruiden)thee (of desnoods een decafé). Oh, en zorg voor genoeg lichaamsbeweging zodat je al die energie die je in je hebt op een goede manier gebruikt.

Tip 8: faalangst overwinnen met kalmerende supplementen

Gezond eten is essentieel. Maar het is niet zo dat al je faalangst-klachten ineens verdwijnen als je jouw dieet aanpast. Daar gaat wat tijd overheen. In de tussentijd kun je voedingssupplementen gebruiken die je helpen kalmeren. Voedingssupplementen zijn geen vervanging voor gezonde voeding, maar dienen als aanvulling en/of ondersteuning.

Melatonine en valeriaan helpen je om beter te slapen. Passieflora vermindert stress. Maar denk ook eens aan magnesium-supplementen. Bij stress daalt het magnesium-niveau, terwijl dit nou net zo’n belangrijke stof is voor je zenuwstelsel.

Bekijk hier natuurlijke supplementen die je rust en kalmte geven

Tip 9: Faalangst oplossen door lief te zijn voor jezelf

Ben jij lief voor jezelf en behandel je jezelf zoals je je beste vriend(in) of je kind zou behandelen? Of praat je negatief tegen jezelf en over jezelf? De faalangst lijkt soms een beetje op een boze trainer. Hij schreeuwt je de hele tijd toe hoe slecht je in alles bent.

Ontsla die boze trainer en vervang deze door een coach of (denkbeeldige) vriend(in). Een goede coach bedekt niet alles met de mantel van de liefde, maar helpt je om de dingen helder te zien. Behandel jezelf zoals je je beste vriend(in) behandelt. Wees lief voor jezelf, durf kwetsbaar te zijn. Zoals Brené Brown zegt: “Je bent niet perfect. Je zit vol worstelingen. Maar jij bent het waard om geliefd en gekoesterd te worden”.

Lief zijn voor jezelf kun je oefenen. Neem bijvoorbeeld een heerlijk bad, boek een massage of gun jezelf iets anders waar je naar verlangt.

Tip 10: Neem het leven niet te serieus, zo overwin je je faalangst

Heel veel mensen nemen het leven eigenlijk veel te serieus. Waarom eigenlijk? Durf een beetje te lachen! Zoek dingen op waar je van kunt genieten. Want hoe meer je van de mooie dingen kunt genieten, hoe veerkrachtiger je bent. En hoe veerkrachtiger je bent, hoe zwakker de faalangst je in zijn greep kan houden.

Falen betekent niet het einde van de wereld. Iedereen faalt wel eens. Het leven is vallen en opstaan. Probeer te genieten van het proces, waar óók het falen bij hoort.

Faalangst overwinnen? Succes begint met de eerste stap

Met de bovenstaande tien krachtige tips tegen faalangst kun je jouw faalangst overwinnen. Maar het lezen van de tips is niet genoeg. Je moet er wel mee aan de slag. Doe dit stap voor stap. Verlang niet van jezelf dat je alle tips tegelijk opvolgt. Kies er eentje en kijk wat er gebeurt. Begin dan aan de volgende.

Zet die eerste stap om jouw faalangst te overwinnen (of in ieder geval te verminderen) en het succes komt steeds dichterbij!