Gabor Maté: een andere benadering van ADHD en ADD + tips

Gabor Maté is een Canadese arts en auteur die bekend staat om zijn visie op geestelijke gezondheid en het ontstaan van aandoeningen zoals ADHD. Hij stelt dat ADHD niet alleen een biologisch probleem is, maar ook een gevolg is van sociale en omgevingsfactoren. Hierdoor wordt de aandoening vaak verkeerd begrepen en behandeld. Mate gelooft dat een holistische benadering, waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden en ervaringen van de patiënt, het meest effectief is in het behandelen van ADHD.

Bij Wandering Minds geloven we ook in die holistische benadering, en we zijn groot fan van het werk van Gabor Maté, met name zijn boek Het Verstrooide Brein. Gerphil Kerkhof behandelt het werk van Gabor Maté, ook met betrekking tot AD(H)D en trauma, in onze online cursus ‘ADhD van binnenuit'.

In dit artikel lees je alles over de visie van Maté op ADHD, en eventuele misverstanden waarover gesproken wordt, zoals het idee dat Maté stelt dat ADHD het gevolg is van slecht ouderschap.

Is ADHD een ziekte volgens Gabor Maté?

Volgens Gabor Mate is ADHD geen ziekte, maar een aandoening die ontstaat als gevolg van een combinatie van biologische, sociale en omgevingsfactoren. Hij stelt dat ADHD symptomen vaak worden gezien als een afwijking van de norm, terwijl deze symptomen eigenlijk een aanpassing zijn aan een moeilijke omgeving of een trauma. Hij gelooft dat ADHD symptomen vaak een gevolg zijn van een overmatige stress in het leven van een kind, of een onveilige of onvoorspelbare opvoeding. Daarom, stelt hij dat ADHD een gevolg is van een complexe samenwerking tussen de genen en de omgeving, en geen ziekte in de traditionele zin.

Hij benadrukt dat een holistische benadering, waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden en ervaringen van de patiënt, het meest effectief is in het behandelen van ADHD. Deze benadering helpt om de symptomen te verminderen en de kwaliteit van leven van de patiënt te verbeteren, zonder de patiënt te beschouwen als iemand die ziek is of een stoornis heeft.

ADHD als resultaat van trauma

Volgens Gabor Maté is trauma een belangrijke factor in de ontwikkeling van ADHD. Hij stelt dat kinderen die zijn blootgesteld aan trauma's, zoals geweld, verwaarlozing of seksueel misbruik, een grotere kans hebben op het ontwikkelen van ADHD. Maar trauma kan ook iets kleins zijn: een moeder die veel stress ervaart en daardoor niet altijd volledig aanwezig is en kan geven wat het kind nodig heeft.

Hij legt uit dat dit komt doordat trauma's leiden tot verstoringen in de regulatie van de emoties en de aandacht van een persoon. Dit leidt weer tot symptomen die overeenkomen met ADHD. Bovendien, aldus Maté, kan het trauma ervoor zorgen dat de kinderen zich niet veilig voelen in hun omgeving en daarom in een constante staat van waakzaamheid zijn, en dit kan leiden tot hyperactiviteit en impulsiviteit. Hij benadrukt dat een holistische benadering, waarbij rekening wordt gehouden met de trauma's die een persoon heeft meegemaakt, essentieel is in het behandelen van ADHD.

Boek, geschreven door Gabor Maté: Het Verstrooide Brein (Scattered Minds)

“Scattered Minds” is een boek geschreven door Gabor Mate waarin hij zijn visie deelt over ADHD en hoe deze aandoening wordt begrepen en behandeld. In het boek lees je meer over de informatie hierboven. ADHD is niet alleen een biologisch probleem is, maar ook een gevolg van sociale en omgevingsfactoren, zoals trauma's en stress. In het boek beschrijft hij hoe een holistische benadering, waarbij rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden en ervaringen van de patiënt, het meest effectief is in het behandelen van ADHD.

Het Verstrooide Brein kopen

Praktische adviezen voor ouders en professionals

Het boek biedt meer achtergrondinformatie en tips voor hoe je als ouder of als volwassene met AD(H)D, beter kunt omgaan met de uitdagingen. Maar ook vind je praktische adviezen voor ouders en professionals om kinderen met ADHD te helpen omgaan met hun symptomen en om te leren hoe ze hun emoties en aandacht beter kunnen reguleren.

Is ADHD het gevolg van slecht ouderschap volgens Gabor Maté?

Sommige ouders hebben moeite met de visie van Maté, maar dit komt waarschijnlijk omdat de visie verkeerd begrepen wordt. Gabor Maté stelt dat ADHD niet het gevolg is van slechte opvoeding. Hij benadrukt steeds weer dat ADHD een complexe aandoening is die ontstaat als gevolg van een combinatie van biologische, sociale en omgevingsfactoren. Dit betekent dat de oorzaken van ADHD niet alleen te vinden zijn in de genen of in de opvoeding van een kind, maar dat er een aantal verschillende factoren zijn die bijdragen aan de ontwikkeling van de aandoening. Hij benadrukt dat een kind met ADHD, niet noodzakelijk een gevolg is van een slechte opvoeding. Ook benadrukt hij dat de ouders van kinderen met ADHD vaak worden beschuldigd van slechte opvoeding, terwijl zij vaak zelf worstelen met hun eigen problemen en trauma's.

Trauma wordt doorgegeven van generatie op generatie

Volgens Gabor Maté kan trauma worden doorgegeven van generatie op generatie omdat mensen die zelf traumatische ervaringen hebben gehad, vaak niet in staat zijn om deze emoties te verwerken. Hierdoor blijven deze emoties opgeslagen in het lichaam en het emotionele brein, en kunnen ze worden doorgegeven aan de volgende generatie via niet-verbale communicatie, zoals lichaamstaal en emotionele reacties. ADD therapeut Gerphil Kerkhof legt ook uit hoe dit werkt in de cursus ‘ADhD van binnenuit'.

Daarnaast kan trauma ook worden doorgegeven als gevolg van de manier waarop ouders opvoeden. Ouders die zelf traumatische ervaringen hebben gehad, kunnen hun kinderen op een beschermende of overbeschermende manier opvoeden, waardoor kinderen geen gelegenheid krijgen om hun eigen emoties en problemen te verwerken.

Het kan ook gebeuren dat ouders hun kinderen onbewust repliceren dezelfde coping mechanismen die zij zelf gebruiken voor hun eigen trauma's, en dit kan leiden tot ongezonde patronen van emotionele reacties, relaties en gedrag. Belangrijk om hierbij te benadrukken is, dat het doorgeven van trauma van generatie op generatie niet iets is dat bewust gebeurt, maar eerder een onbewust proces is. Het is daarom belangrijk dat mensen die zelf traumatische ervaringen hebben gehad, deze emoties leren verwerken en hun kinderen leren hoe ze op een gezonde manier met hun eigen emoties en problemen om kunnen gaan.

Adviezen voor volwassenen met ADHD

Gabor Mate adviseert volwassenen met ADHD om een holistische benadering te nemen voor de behandeling van hun aandoening. Hierbij moet rekening worden gehouden met de biologische, sociale en omgevingsfactoren die bijdragen aan de ontwikkeling van ADHD.

• Hij raadt volwassenen met ADHD aan om de oorzaken van hun aandoening te begrijpen, zoals trauma's en stress, en te werken aan het verwerken van deze oorzaken. Dit kan helpen om de symptomen van ADHD te verminderen.

• Daarnaast adviseert hij volwassenen met ADHD om hun emoties en aandacht te leren reguleren. Dit kan worden bereikt door middel van mindfulness-oefeningen en andere technieken die gericht zijn op het verminderen van stress en het verbeteren van de emotionele regulatie.

• Hij raadt ook aan om te leren hoe je kan omgaan met de specifieke uitdagingen die volwassenen met ADHD tegenkomen, zoals het organiseren van hun tijd en het behouden van focus.
• Hij benadrukt dat het zoeken van professioneel advies en ondersteuning van een arts, therapeut of coach die ervaring heeft met het behandelen van volwassenen met ADHD, kan helpen om deze uitdagingen aan te pakken.

• Tot slot, benadrukt Maté dat volwassenen met ADHD niet alleen moeten focussen op het behandelen van hun symptomen, maar ook op het versterken van hun krachten en talenten. Door te leren hoe ze hun unieke manier van denken en waarnemen kunnen gebruiken om hun doelen te bereiken, kunnen volwassenen met ADHD hun volle potentieel bereiken en een bevredigend leven leiden.

Adviezen voor ouders van kinderen met ADHD

Gabor Mate adviseert ook ouders van kinderen met ADHD om een holistische benadering te nemen voor de opvoeding en behandeling van hun kind. Hierbij moet rekening worden gehouden met de biologische, sociale en omgevingsfactoren die bijdragen aan de ontwikkeling van ADHD.

• Hij raadt ouders van kinderen met ADHD of ADD aan om te leren begrijpen waar de symptomen vandaan komen. Bekende oorzaken zijn trauma's en stress. Vervolgens is het belangrijk om te werken aan het verwerken van deze oorzaken, met professionele ondersteuning van bijvoorbeeld een arts of therapeut.

• Daarnaast raadt hij ouders aan om hun kinderen te helpen bij het leren reguleren van hun emoties en aandacht. Dit kan worden bereikt door middel van mindfulness-oefeningen voor kinderen (Stilzitten als een kikker is een leuk mindfulness boek voor kinderen) en andere technieken die gericht zijn op het verminderen van stress en het verbeteren van de emotionele regulatie.

• Hij raadt ook aan om kinderen te leren hoe ze om kunnen gaan met de specifieke uitdagingen van ADHD. Denk aan het organiseren van hun tijd en het behouden van focus. Doe dit het liefst onder begeleiding van een professional.

• Tot slot, Mate benadrukt dat ouders van kinderen met ADHD niet alleen moeten focussen op het behandelen van de symptomen, maar ook op het versterken van de krachten en talenten van hun kind. Door te leren hoe ze hun unieke manier van denken en waarnemen kunnen gebruiken om hun doelen te bereiken, kunnen kinderen met ADHD hun volle potentieel bereiken en een bevredigend leven leiden. Ouders kunnen hierbij helpen door hun kinderen te ondersteunen bij het ontdekken van hun interesses en talenten en hen te helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden die hen kunnen helpen om hun doelen te bereiken.
• Het is ook belangrijk dat ouders de specifieke uitdagingen die hun kind met ADHD ervaart begrijpen en hen helpen om hiermee om te gaan. Dit kan door het bieden van extra structuur en ondersteuning, zoals hulp bij het organiseren van schoolwerk en huiswerk en het leren hoe je kan omgaan met emoties en frustratie.
• Daarnaast raadt Maté ouders aan om een open en begripvolle houding aan te nemen tegenover hun kind en hen te helpen bij het ontwikkelen van hun eigen coping mechanismen. Dit kan helpen om hun kinderen te leren hoe ze hun symptomen kunnen beheersen en hun emoties kunnen reguleren.

Een belangrijk punt dat Mate benadrukt is dat ouders van kinderen met ADHD vaak zelf worstelen met hun eigen problemen en trauma's. Hij benadrukt dat het zoeken van professionele hulp voor de ouders zelf, zoals counseling of coaching, kan helpen om de ouders te ondersteunen bij het omgaan met hun eigen emoties en problemen en zo een positievere invloed hebben op hun kind.

Ayahuasca als therapie (voor volwassenen)

Gabor Mate is een bekende voorstander van de therapeutische waarde van Ayahuasca, een plantaardig preparaat dat wordt gebruikt in sjamanistische rituelen in Zuid-Amerika. Hij heeft deze stof gebruikt in zijn eigen praktijk en in zijn boek “In de grip van verslaving” beschrijft hij hoe Ayahuasca kan helpen bij het behandelen van verslaving en andere mentale gezondheidsproblemen.

Ayahuasca kan helpen bij het verwerken van trauma's door middel van het openen van de emotionele blokkades die deze trauma's veroorzaken, stelt Maté. Hij gelooft dat Ayahuasca kan helpen bij het ervaren van diepe emoties en het verkrijgen van inzicht in de achterliggende oorzaken van problemen, waardoor mensen in staat zijn om hun problemen op een effectievere manier aan te pakken.

Hij benadrukt echter dat Ayahuasca niet geschikt is voor iedereen en dat het gebruik ervan altijd onder supervisie moet plaatsvinden van een gekwalificeerde professional. Ook benadrukt hij dat Ayahuasca niet moet worden beschouwd als een “wondermiddel” en dat het gebruik ervan moet worden gezien als onderdeel van een bredere aanpak voor de behandeling van mentale gezondheidsproblemen.

Over Gabor Maté

Gabor Mate is een Canadese arts, auteur en spreker die zich vooral bezighoudt met geestelijke gezondheid en het ontstaan van aandoeningen zoals ADHD. Hij is afgestudeerd als arts aan de Universiteit van Pécs in Hongarije en heeft daarna in Canada gewerkt als arts in de geestelijke gezondheidszorg. Hij heeft veel ervaring opgedaan met het behandelen van patiënten met chronische aandoeningen en traumageschiedenissen.

Mate is bekend geworden door zijn boeken en lezingen waarin hij zijn visie op geestelijke gezondheid en het ontstaan van aandoeningen deelt. Hij stelt dat de oorzaken van veel geestelijke gezondheidsproblemen te vinden zijn in sociale en omgevingsfactoren, zoals trauma's en stress, en dat een holistische benadering van de behandeling noodzakelijk is. Hij heeft boeken geschreven zoals “In de grip van verslaving” en “Scattered Minds” waarin hij zijn visie deelt over de verbanden tussen stress, trauma en verslaving. Maté is zelf ook gediagnosticeerd met ADD, net zoals zijn kinderen.