ADD staat voor Attention Deficit Disorder en werd tot voor kort beschouwd als subtype van ADHD. In het Nederlands wordt ADD ‘aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, overwegend onoplettendheidtype‘ genoemd. Inmiddels wordt de diagnose ADD niet meer gegeven maar wordt er van beelden gesproken, in plaats van van subtypes. Dit artikel beschrijft de kenmerken die ADD volwassenen hebben, ook wel de symptomen van ADD genoemd. Ook vind je hier informatie over de positieve kenmerken van ADD, en een link naar een zelftest.
Aan het begin van dit artikel vind je algemene informatie, waaronder informatie over de officiele diagnostiek. Later in dit artikel deel ik ook mijn persoonlijke ervaring met ADD.
Wat is ADD?
ADD is een neurobiologische stoornis. Mensen met ADD komen dromerig over maar hebben een hoofd vol gedachten. Omdat zij zeer gevoelig zijn voor prikkels van buitenaf, trekken zij zich regelmatig terug om de prikkels en ervaringen te kunnen verwerken. ADD kan voor problemen zorgen in verschillende levensgebieden, zoals thuis en op het werk.
ADD, een subtype van ADHD?
Voorheen werd ADD als subtype van ADHD beschouwd. Inmiddels spreekt de DSM-5 (internationale lijst van criteria) niet meer van subtypes maar van beelden. De reden hiervan is, dat symptomen van ADHD niet stabiel zijn. Hyperactiviteit en impulsiviteit lijken af te nemen naarmate iemand ouder wordt, terwijl onoplettendheid meer naar voren kan komen tijdens en na de adolescentie/jong volwassenheid (Bron: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid).
ADD en de DSM-5 (officiële diagnostiek)
De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) is een wereldwijde classificatie voor psychische stoornissen. De laatste keer dat de DSM werd geupdate was in 2014, naar DSM-5. Soms wordt de DSM-5 ten onrechte gebruikt om een diagnose te stellen. Dit terwijl de DSM-5 bedoeld is om te gebruiken bij onderzoek. Het internationaal afstemmen van criteria voor psychiatrische aandoeningen maakt onderzoek en communicatie duidelijker en betrouwbaarder.
Alle ADD kenmerken: 5 diagnostische criteria
De officiele diagnose ADHD wordt gesteld op basis van 5 diagnostische criteria:
- Er is een persistent patroon aanwezig van onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit.
- De verscheidene symptomen van onoplettendheid, hyperactiviteit-impulsiviteit waren voor het 12e jaar aanwezig.
- Verschillende symptomen van onoplettendheid en impulsiviteit-hyperactiviteit zijn aanwezig op twee of meer terreinen (school, werk, vrienden, gezin, activiteiten).
- Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de symptomen het functioneren belemmeren.
- De symptomen kunnen niet worden verklaard door een andere psychische stoornis (stemmingsstoornis, angststoornis, ect.).
(Bron: NCJ, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid).

Lijstje met kenmerken ADD volwassenen
Wanneer je wat informeler over ADD spreekt, hebben ADD volwassenen last van (een aantal van) de volgende symptomen of kenmerken:
- Moeite met concentratie
- Snel overprikkeld
- Moeite met tijdsbesef, slecht overzicht in de tijd hebben
- Niet kunnen plannen en organiseren
- Vergeetachtig en chaotisch zijn
- Een slecht kortetermijngeheugen
- Meer behoefte hebben aan slaap
- Heel precies en grondig denken en handelen, wat kan leiden tot statisch en dwangmatig gedrag
- Moeite hebben met het uiten van gevoelens en het verwerken van emoties
- Vertraagde informatieverwerking, waardoor iemand met ADD moeite heeft met het snel en adequaat reageren op onverwachte gebeurtenissen
- Moeite hebben met het stellen van prioriteiten
- Vergeetachtig zijn
- Druk in je hoofd
- Uitstelgedrag (volg onze leuke mini-cursus)
- Spullen kwijtraken
- Snel verveeld
- Veel projecten starten en weinig projecten afmaken
- Perfectionistisch
- Chaotisch
- Snel afgeleid
- Stemmingswisselingen
- Gevoelig
- Vermogen tot hyperfocussen: helemaal opgaan in een activiteit en bergen werk verzetten in een korte tijd
- Vaak intelligent
- Afdwalen tijdens het luisteren
- Slaapproblemen
Niet uitzonderlijk is het, dat een volwassene met ADD, zeker wanneer er geen diagnose is gesteld, op een bepaald moment in zijn/haar leven een burn-out krijgt. Dit overkwam mij ook.

Positieve ADD kenmerken
Een kind of volwassene met ADD heeft ook veel positieve eigenschappen, zoals creativiteit, empathisch vermogen, de hyperfocus en het vermogen om verbanden te leggen. Een uitgebreide lijst van de positieve kenmerken van ADD vind je hier.
Één van de duidelijkste ADD symptomen bij volwassenen: verminderde concentratie
Zowel kinderen als volwassenen met ADD hebben moeite met de concentratie. Dit is één van de meest problematische ADD kenmerken bij volwassenen en kinderen. Het moeilijk kunnen concentreren en focussen op een taak – vooral wanneer een taak voor de ADD'er niet zo interessant is – zorgt voor problemen thuis (huishouden en gezin), op school en problemen op het werk, maar het kan ook voor relatieproblemen zorgen of problemen bij het onderhouden van vriendschappen.
Bekijk de succesformule LTO3: een 100% natuurlijk middel bij ADD. (Bij Natuurlijk Presteren ontvang je via Wandering Minds 15% korting op alle supplementen, met de code WM15.)

ADD kenmerk: overprikkeling
Een duidelijk kenmerk van ADD bij volwassenen is snelle overprikkeling. Iemand met ADD is snel overprikkeld wanneer hij zich in een drukke ruimte bevindt, een ruimte waar meerdere gesprekken tegelijk plaatsvinden of in een ruimte waar veel kleur en geluid is.
Overprikkeling ontstaat wanneer je meer input vanuit de omgeving krijgt (via je zintuigen) dan je kunt verwerken in je hersenen.
Ben jij snel overprikkeld? Dan wil je dit wonderbaarlijke apparaat in huis hebben. Ook yoga en Mindfulness helpen goed bij het tegengaan van overprikkeling.

ADD symptomen, specifiek bij volwassenen
Omdat ADD volwassenen er al een deel van hun leven op hebben zitten, is het mogelijk dat de ADD symptomen het leven flink getekend hebben. Volwassenen met ADD worstelen daardoor soms met een een laag zelfbeeld, vanwege de vele mislukkingen. Veel volwassenen met ADD zijn als kind gepest op school. Andere ADD'ers hebben heel erg hun best gedaan om de ADD te maskeren (of te overcompenseren), wat tot uitputting en misschien wel burn-out heeft geleid.
Misschien heeft de volwassene met ADD wel jarenlang gehoord hoe lui en ongemotiveerd hij is. Diep van binnen weet iemand met ADD dat de ‘mislukkingen' niets met luiheid te maken hebben. Maar wanneer je jarenlang hoort dat je lui bent, heeft dit toch invloed op je zelfvertrouwen.
Mogelijk zijn relatieproblemen ontstaan, of zelfs sociaal isolement, omdat de ADD'er zich schaamt, bijvoorbeeld voor het ongeorganiseerde huishouden.

ADD kenmerk: Snel overprikkeld, maar toch prikkels nodig
Iets dat lastig te begrijpen is, vooral voor buitenstaanders, is het feit dat iemand met ADD snel overprikkeld raakt, maar tegelijkertijd positieve prikkels nodig heeft. Enerzijds functioneert een volwassene met ADD het beste in een rustige, stressarme omgeving om alles te kunnen overzien en om niet overprikkeld te raken. Maar wanneer het leven en de omgeving te saai worden, raakt de ADD'er ongemotiveerd, traag en moe. Daarom zoeken veel volwassenen met ADD spanning en afwisseling op.
Sommige volwassenen met ADD of ADHD kiezen ervoor om te gaan ondernemen, lees bijvoorbeeld de bijzondere verhalen van Andrina, David en Denise. Of lees hier het verhaal van een beroepsmilitair met ADHD.

Bij voldoende inspiratie of spanning kan iemand met ADD in een hyperfocus raken, vanwege een toestroom van dopamine in de hersenen. Net zoals kinderen of volwassenen met ADHD komt de ADD'er tijdelijk hyperactief over, en gaat hij vaak laat naar bed, met alle gevolgen van dien (zoals slaapproblemen).
Kenmerken ADD volwassenen; er is goed mee te leven
ADD wordt in onze maatschappij benaderd als een stoornis. En hoewel de symptomen van ADD inderdaad voor problemen kunnen zorgen, betekent het niet dat je geen blij, gezond en succesvol leven kunt leiden.
Zelf leef ik al ruim 5 jaar een blij en gezond leven met ADD, zonder medicatie. Het is belangrijk om begeleiding te hebben, jezelf de juiste tools te geven en aan te leren en je leven in te richten op een manier die bij jou past.
De volgende dingen zijn voor mij essentieel, om als ADD volwassene te kunnen functioneren:
- De juiste voeding
- Supplementen
- Yoga
- Meditatie/Mindfulness
- Een slaapritueel eventueel ondersteund door een slaapsupplement (Bij Natuurlijk Presteren ontvang je via Wandering Minds 15% korting op alle supplmeenten, met de code WM15)
- Een passende baan
- Ondernemen i.p.v. voor een baas werken (eigen werktijden bepalen, voldoende rust kunnen nemen, voldoende afwisseling)
- Regelmatig actief de natuur in (wandelen, mountainbiken, watersport, snowboarden)
- Wim Hof koude therapie en ademhalingsoefeningen
Hier lees je wat ik allemaal gedaan heb om balans te vinden met ADD.

Denk je dat jij misschien ADD hebt, na het lezen van de kenmerken ADD bij volwassenen?
Misschien denk je na het lezen van dit artikel met ADD symptomen volwassenen dat je ook ADD hebt. Ondervind je problemen in jouw leven, en zou ADD wel eens de oorzaak kunnen zijn? Dan is het zeker de moeite waard om een test te doen. Je kunt beginnen met een zelftest op internet. Is deze ADD zelftest positief? Ga naar de huisarts voor een doorverwijzing.
Wel of geen ADD diagnose laten stellen?
In de Wandering Minds Community komt de vraag regelmatig voorbij of het nut heeft om een diagnose te laten stellen. Sommige volwassenen zijn ervan overtuigd dat ze ADD hebben, maar zijn bang voor het label en voor de gevolgen.
Of jij eventueel baat hebt bij een ADD diagnose kun je alleen zelf bepalen.
Voor mij was het enorm waardevol om de diagnose te krijgen. De diagnose gaf me meer begrip voor mezelf, maar ook eervaarde ik meer begrip vanuit mijn omgeving. Daarnaast ben ik goed geholpen bij PsyQ ADHD voor volwassenen. Helaas werd ik bij PsyQ wel verplicht gesteld om medicatie te gaan gebruiken, anders konden ze me niet aannemen voor behandeling. Maar na een jaar behandeling ben ik gestopt met medicatie.
Zelftest ADD volwassenen
Via de website van PsyQ, die een hele afdeling heeft speciaal voor volwassenen met ADD, doe je eenvoudig een ADD zelftest. Is het resultaat van de zelftest ADD positief en ondervind je problemen in je dagelijks leven? Neem contact op met jouw huisarts of een psycholoog.
Wil jij meer grip krijgen op je ADD? Bekijk ‘het verstrooide brein' van Gabor Maté, een boek die wij iedere Wandering Mind aanraden!
BEDANKT VOOR JOUW STEUN! 🙂
Wandering Minds heeft een samenwerking met verschillende affiliate partners. Wanneer je een product koopt via een link in dit artikel, ontvangen wij een commissie en daarmee steun je Wandering Minds: super bedankt daarvoor! Dit maakt het mogelijk voor ons om aan onze missie te blijven werken: content te creëren die jou helpt om grip te krijgen op jouw unieke brein. Natuurlijk promoten wij alleen producten waar we achter staan en betaal jij niets extra’s. Regelmatig mogen wij korting geven: houd de website en socials in de gaten, word lid van onze community of schrijf je in voor de nieuwsbrief. Je krijgt nu via Wandering Minds 15% korting op alle supplementen van Natuurlijk Presteren!
Hoi Jose, ik heb soms ook last van veel onrust in mijn lijf, geen stress maar pure onrust. Lastig uit te leggen maar zo onrustig dat je niet weet wat je moet of wil….. herkenbaar?
Heeeeeel herkenbaar! Één van de meest vervelende kenmerken van ADD die ik soms nog heb. Gelukkig niet meer zo vaak. Yoga en meditatie helpen mij daar enorm bij, en wietolie :).
Heb jij al dingen gevonden die hierbij helpen? Gebruik je op die momenten L-Theanine?