Melatonine bij ADHD: een ideaal natuurlijk middel bij slaapproblemen

Veel kinderen en volwassenen met ADHD hebben last van slaapproblemen. Maar slaapproblemen komen ook voor bij niet-ADHD'ers. Ervaar jij regelmatig slaapproblemen? Dan ben je dus zeker niet de enige. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) had in 2020 ruim 21,3% van de Nederlanders slaapproblemen. Onder kinderen en volwassenen met ADHD ligt dit percentage van mensen met slaapproblemen zelfs hoger. Om goed te kunnen slapen is het essentieel dat je lichaam melatonine aanmaakt.

Melatonine bij ADHD (tegen slaapproblemen): kan dit helpen en ga je beter slapen dankzij een melatonine pilletje? Hoe werkt het precies, en welke dosering heb je nodig? Hier lees je alles over ADHD en melatonine.

Waarom hebben mensen met ADHD vaker slaapproblemen?

Slaapproblemen zijn bij sommige kinderen en volwassenen met ADHD altijd al aanwezig. Maar ook kan het voorkomen dat slaapproblemen pas lang nadat de diagnose ADHD is gesteld, ontstaan. Hierdoor wordt het verband tussen ADHD en slaapproblemen soms over het hoofd gezien. Sterker nog, slaapproblemen worden soms gezien als enkel een bijwerking van medicijnen tegen ADHD, en niet altijd als een symptoom van ADHD.

Slaapproblemen door ADHD medicatie?

Het klopt dat sommige medicijnen tegen ADHD, zoals methylfenidaat (MPH), slapeloosheid kunnen veroorzaken. Het valt medici dan ook niet te verwijten dat ze de schuld van je slaapproblemen vaak bij ADHD-medicatie leggen. Maar deze conclusie lijkt wat kort door de bocht, en helaas is er nog weinig bekend over de samenhang tussen ADHD en slaapproblemen. Gelukkig is de wetenschap, onder andere dankzij onderzoekers zoals Thomas E. Brown, bezig met een inhaalrace. Hier komt dus verandering in.

Slaapproblemen zijn behalve bijwerking, ook symptoom van ADHD

Thomas E. Brown is een psycholoog die zich heeft gespecialiseerd in de problematiek rondom ADHD. Brown heeft 30 wetenschappelijke publicaties over ADHD op zijn naam staan, schreef vijf boeken over het onderwerp én is de geestelijk vader van de Brown ADD-schaal. De man weet dus waar hij over spreekt. Volgens Brown zijn slaapproblemen eigenlijk inherent aan ADHD.

Immers, bij ADHD staat het brein altijd “aan”. In slaap vallen vereist dat je brein tot rust komt, maar bij mensen bij ADHD lukt dit dus niet altijd. Dat deze verhoogde staat van alertheid niet samen gaat met lekker rustig slapen lijkt dan ook enorm voor de hand te liggen.

ADHD en moeite met inslapen

Inderdaad blijkt moeite met inslapen een veel voorkomend probleem bij kinderen en volwassenen met ADHD of ADD. Ruwweg driekwart van de mensen met ADD of ADHD zegt niet in staat zijn hun brein uit te schakelen om in te slapen. Veel mensen laten weten dat ze pas om 04:00u een keer in slaap vallen.

ADHD en onrustig slapen

Zelfs wanneer je eindelijk bent ingeslapen is de ellende niet voor iedereen voorbij. Want slaag je er eindelijk in om in te slapen, dan kom je als ADHD’er vaak in een rusteloze slaap terecht. Je ligt de hele nacht te woelen en wordt ’s nachts meerdere keren wakker.

Als gevolg van deze twee problemen ben je ’s ochtends natuurlijk niet uitgerust. Je sleept jezelf door de dag, waarna 's avonds het hele riedeltje weer opnieuw begint.

Gelukkig bestaan er veel verschillende manieren om slaapproblemen op te lossen, zoals het instellen van een avondritueel, het gebruiken van natuurlijke ondersteunende slaapsupplementen of melatonine.

Wat is melatonine?

Online zijn veel artikelen te vinden over in slaap vallen en het belang van een goed slaapritme. Tegen de tijd dat iemand met ADHD zich bij een arts over slaapproblemen beklaagt zijn deze standaardtips (drink minder koffie, ga op een vaste tijd naar bed, enzovoort) al een gepasseerd station. Daarom is medicatie een voor de hand liggende volgende stap. Het probleem is echter dat medicatie verslavend kan werken.

Misschien biedt melatonine een uitkomst. Melatonine is een volledig natuurlijk slaaphormoon; een stofje dat jouw lichaam zelf aanmaakt. Zodra het wat donkerder begint te worden, begint de pijnappelklier (een orgaan in ons brein) melatonine te produceren waardoor we slaperig worden. Maar verschillende dingen zorgen ervoor dat ons lichaam geen (of te weinig) melatonine aanmaakt. Denk aan het gebrek aan ritme, teveel licht in de avond en blauw licht van televisies en telefoons.

Melatonine supplementen voor ADHD

In principe zou je lichaam zelf voldoende melatonine aan moeten maken, maar dit gebeurt dus niet altijd. Het mooie van melatonine is dat het ook als voedingssupplement te verkrijgen is én dat het niet verslavend is.

Bekijk hier verschillende melatonine supplementen voor kinderen en volwassenen.

Werkt melatonine wel goed en is het gebruik veilig?

Omdat melatonine een natuurlijke stof is, kun je deze veilig gebruiken. Het is een effectief middel. Uit een onderzoek naar melatonine bij ADHD bleek dat ongeveer 61% van de deelnemers, ongeacht geslacht of leeftijd, duidelijk beter sliep na het gebruik van een melatonine-supplement. Ook gaf het onderzoek geen reden om te vermoeden dat melatonine bij mensen met ADHD minder werkzaam zou zijn, of dat het onveilig zou zijn. Melatonine lijkt dus een goede oplossing voor je slaapproblemen.

Toch zijn er een paar dingen waar je op moet letten; de bijwerkingen.

Bijwerkingen van melatonine bij ADHD

Melatonine is een lichaamseigen stof. Maar betekent dit dan dat je 100% zorgeloos dagelijks melatonine-supplementen kunt gebruiken? Dit is niet per se aan te raden. Er zijn namelijk aanwijzingen dat langdurig gebruik van melatonine-supplementen de melatonine-productie van het eigen lichaam vermindert. De pijnappelklier wordt wat lui door de supplementen, als het ware. Als je melatonine niet elke nacht gebruikt, doet dit probleem zich gelukkig niet voor.

Op korte termijn zijn bijwerkingen zeer zeldzaam. Slechts een heel klein percentage gebruikers van melatonine meldt bijwerkingen. Deze zijn relatief onschuldig, denk aan dufheid, hoofdpijn en duizeligheid.

Melatonine bij kinderen

Veel medicatie en/of supplementen zijn niet veilig te gebruiken voor kinderen. Melatonine is hierop een uitzondering. Sterker nog, onderzoek uit 2019 naar melatonine voor kinderen met ADHD concludeert dat melatonine juist positieve effecten heeft: “Bij kinderen met ADHD die slaapproblemen ervaren na behandeling met methylfenidaat kan melatonine een effectieve en veilige behandeling zijn, ongeacht geslacht, leeftijd en comorbiditeit”.

Kinderen ervaren dezelfde (milde) bijwerkingen op korte termijn als volwassenen Daarnaast kunnen bij kinderen bijwerkingen optreden als bedplassen en onrustigheid.

Melatonine bij kinderen: de lange termijn bijwerkingen

Naar de bijwerkingen op lange termijn van melatonine bij kinderen met ADHD kan weinig met zekerheid worden gezegd. Sommige artsen maken zich zorgen dat melatonine het verloop van de puberteit kan verstoren. Een meta-studie van Boafo et al. naar het effect van melatonine bij pre-puberale kinderen (2019) gaf geen uitsluitsel. De onderzoekers roepen dan ook op tot verder onderzoek.

Het is daarom aan te raden om kinderen met ADHD niet elke nacht melatonine te geven. Kies daarnaast voor een zo laag mogelijke dosering. Er bestaan speciale melatonine-supplementen voor kinderen.

Melatonine bij zwangerschap of borstvoeding

Er is weinig of geen onderzoek gedaan naar de veiligheid van melatonine supplementen rondom zwangerschap of borstvoeding.

Interactie van melatonine met andere medicijnen

Melatonine kan de werking van andere medicijnen beïnvloeden. Vooral wanneer je medicijnen tegen epilepsie of bloedverdunners gebruikt kan het gebruik van melatonine onverstandig zijn. Ook wanneer je andere medicijnen gebruikt is het altijd verstandig met je arts te overleggen voordat je melatonine (of welk andere middel dan ook) gebruikt.

Dosering melatonine bij ADHD

Melatonine supplementen zijn in elke drogist te koop, maar je koopt ook eenvoudig online melatonine supplementen. De dosering melatonine varieert per product. Sommige middelen bevatten wel 3 of 6 milligram melatonine per dosis. Dergelijke doseringen zijn onnodig, een dosis van 1 milligram is het maximale wat je nodig hebt.

Experts zijn het niet met elkaar eens over de “juiste” dosering. Waar ze het wel over eens zijn is dat de laagste effectieve dosering de beste is. Probeer de laagst mogelijke dosering en kijk na een paar dagen of je effect merkt. Zo niet, speel dan met de dosering totdat je de perfecte hoeveelheid hebt gevonden.

Wat heeft melatonine voor jou als ADHD volwassene (of je kind) betekend?

Hopelijk heeft dit artikel jou de informatie gegeven die je zocht.

Gebruik jij (of gebruikt je kind) al een tijdje melatonine? Wat is het effect? Wij zijn heel benieuwd naar jullie ervaringen, deel het met ons in de comments!