Nervus Vagus Stimulatie en de Daith Piercing: innovatieve behandeling of kwakzalverij?

Via onze community komen er steeds meer berichten over Nervus Vagus Stimulatie (NVS) en de Daith Piercing als (alternatieve) behandeling van ADHD en hooggevoeligheid. Wij werden nieuwsgierig, dus gingen op onderzoek uit.

Hier vind je alles over de nervus vagus: Wat is de nervus vagus, waar vindt je deze zenuw en welke invloed heeft hij op je gezondheid? Wat is het verband tussen de nervus vagus en ADHD en HSP, en welke behandelingen zijn er mogelijk? Is een Daith Piercing veilig en effectief? Lees snel verder, want wij gingen op onderzoek uit…

Wat is de nervus vagus?

De nervus vagus is van onze 12 hersenzenuwen de langste zenuw in ons lichaam; hij loopt helemaal van de hersenstam naar een deel van de dikke darm. Deze zenuw is verantwoordelijk voor verschillende interne orgaanfuncties, waaronder de spijsvertering, je hartslag, je adem, cardiovasculaire activiteit en reflexhandelingen zoals hoesten, niezen, slikken en braken. De nervus vagus – wanneer hij zijn werk doet – kalmeert onder anderen je zenuwstelsel. Niet alleen helpt deze zenuw bij het verlagen van je hartslag in rust, maar hij zorgt er ook voor dat voedsel zich door je darmkanaal kan bewegen. Daarnaast heeft de nervus vagus een heleboel andere functies in het lichaam. Als deze zenuw niet goed werkt, ontstaan problemen (Healhline, 2022).

Stress: de nervus vagus kalmeert je zenuwstelsel

Iedereen ervaart wel eens stress en wanneer dit gebeurt, wordt ons stresssysteem geactiveerd zodat we klaar zijn om te vechten of vluchten. Als de ‘aanstichter van onze stress', of het (schijnbare) gevaar verdwenen is, kunnen we weer tot rust komen. De nervus vagus is verantwoordelijk voor het tot rust brengen van ons stresssysteem, zegt Kelly Jutting-Schleenstein.

Kelly is mede-oprichter van de NVS-kliniek en behandelt steeds vaker mensen met ADHD of HSP. Zij legt uit wat de invloed van de nervus vagus is op ons lichaam, als het gaat om stress. Zelf kwam zij in aanraking met nervus vagus stimulatie toen zij met ernstige migraine bij een kliniek in Londen terecht kwam.

Wanneer de nervus vagus niet goed functioneert, is ons lichaam meer in actie dan in rust. Dit heeft vele gevolgen voor onze gezondheid. Veel ziektebeelden, lichamelijke en geestelijke aandoeningen zijn het gevolg hiervan of verergeren als de nervus vagus niet actief genoeg is.

Kelly Jutting-Schleenstein

Problemen met de nervus vagus

Als je schade hebt opgelopen aan de nervus vagus, kunnen naast stress, verschillende symptomen optreden. Denk aan:

• moeite met praten en slikken
• verlies of verandering van stem
• lage bloeddruk
• hooggevoeligheid
• chronische ontstekingen
• trage hartslag
• misselijkheid of braken
• veranderingen in het spijsverteringsproces
• buikpijn
• hoofdpijn
• depressie en angst (bron: Healthline).

Bekijk deze korte video over de nervus vagus. Hieruit blijkt dat stress, angst, alcohol, roken, een gebrek aan beweging en slaap en een gebrek aan de juiste voeding ervoor kunnen zorgen dat deze zenuw niet goed werkt. Als de zenuw niet goed werkt, ben je vatbaar voor een lijst aan aandoeningen zoals depressie, angst, hypergevoeligheid, chronische ontstekingen, nierfunctiestoornis en onvruchtbaarheid.

Nervus Vagus Stimulatie

NVS (Nervus Vagus Stimulatie) is een behandeling om symptomen van verschillende aandoeningen te verlichten, zoals migraine, fibromyalgie, angst, depressie, ADHD en hooggevoeligheid. Deze stimulatie is op verschillende manieren mogelijk: via een apparaat in het lichaam dat elektrische impulsen gebruikt om de zenuw te stimuleren, maar sinds kort ook via een piercing; de daith-piercing.

Nervus Vagus stimulatie wordt in Nederland vooral ingezet bij epilepsie, bijvoorbeeld bij het UMC Utrecht.

Bij nervus vagus stimulatie (NVS) leggen we een elektrode om de linker nervus vagus. Als we de nervus vagus met een elektrisch stroompje kunstmatig prikkelen, gaan signalen door deze zenuw naar de hersenen. Deze signalen onderdrukken de epileptische aanvallen in de hersenen.

UMC Utrecht

Maar in het buitenland werden er verschillende onderzoeken gedaan naar Nervus Vagus Stimulatie bij kinderen en volwassenen met ADHD. In de afgelopen decennia is in Amerika elektrische stimulatie van de nervus vagus met behulp van geïmplanteerde apparaten (VNS) ontwikkeld, wat heeft geleid tot FDA goedkeuring voor de behandeling van epilepsie en depressie.

Daith piercing ter stimulatie van de nervus vagus

Een nieuwe en misschien wel innovatieve behandeling om de nervus vagus te stimuleren wordt sinds kort ook in Nederland gegeven; de Daith Piercing. Bij deze methode wordt door middel van een piercing op een specifieke plek van het oor, de nervus vagus gestimuleerd.

Deze methode werd per ongeluk ontdekt in piercingpraktijken, maar steeds meer mensen ervaren de voordelen van deze vorm van nervus vagus stimulatie. Vaak wordt de voor de hand liggende associatie met acupunctuur gemaakt, maar de aanbieders van Daith Piercing geven aan dat specifiek de stimulatie van de nervus vagus voor de gezondheidsverbeteringen zorgt (VNS Daith Piercing).

Daith piercing: kwakzalverij of veelbelovende methode?

De effectiviteit van deze methode is nog niet aangetoond, er is slechts anekdotisch bewijs van positieve effecten bij migraine. De Vereniging tegen de Kwakzalverij schreef hier een artikel over, waarin zij aangeven dat er geen onderzoek is gedaan naar deze methode. “Helemaal vrij van risico’s is zo’n ingreep overigens niet, er is een zekere kans op infecties.” en “Bewijsvoering ontbreekt”, schrijft Broer Scholtens (Vereniging tegen de Kwalzalverij, 2021).

Zelf vind ik het altijd interessant hoe zo'n nieuwe, alternatieve methode benaderd wordt: ‘het is nog niet bewezen, dus is het kwakzalverij', is de redenatie. Er is inderdaad nog geen (grootschalig) onderzoek gedaan naar deze methode, maar in de Wandering Minds Community werd dit onderwerp besproken en een aantal leden (met ADD, ADHD of HSP) beschreven positieve resultaten. Mogelijk is dit te danken aan het placebo-effect, maar de kans bestaat ook dat het een effectieve methode is. Ik vind het altijd belangrijk om open te blijven staan voor nieuwe, verrassende methodes en inzichten. Daarom ben ik altijd nieuwsgierig naar ervaringen van mensen. De wetenschap is heel waardevol, maar er zijn ook heel veel methodes, inzichten en technieken die (nog) niet wetenschappelijk bewezen, maar wel heel waardevol zijn voor veel mensen.

De NVS-kliniek waarmee ik contact heb gehad gaf aan geen gastartikel met link te willen schrijven voor Wandering Minds. De komende 6 maanden zijn zij helemaal volgeboekt, via mond-tot-mondreclame, en ze vinden het vervelend om mensen teleur te moeten stellen. Placebo of niet; de methode lijkt met zoveel via-via aanvragen iets positiefs te doen.

Het zou natuurlijk fantastisch zijn als zo'n relatief ‘simpele' ingreep zo'n bijzonder effect zou hebben op kinderen en volwassenen met hooggevoeligheid en AD(H)D. De risico's lijken klein, een infectie kun je ook krijgen bij een ‘gewone' piercing. Wij zijn dan ook benieuwd naar eventueel vervolgonderzoek. De vraag is, wie dit wil uitvoeren en/of financieren.

Natuurlijke manieren om de nervus vagus te stimuleren

De nervus vagus kun je ook op andere manieren stimuleren. Verschillende simpele activiteiten kunnen de nervus vagus activeren, schrijft Art of Living, namelijk:

• ademhalingsoefeningen, pranayama, meditatie
• sporten/bewegen
• yoga
• omega-3
• een dieet rijk aan probiotica
• zingen, chanten
• koud water
• lachen
• knuffelen
• massages (Art of Living).

Uit een onderzoek in 2017 naar natuurlijke manieren om de nervus vagus te stimuleren, bleek dat er drie belangrijke categorieën bestaan waarbinnen je de zenuw positief kan beïnvloeden: voeding, stressvermindering en lichaamsbeweging (Yuen & Sander, 2017). Ook de Wim Hof Methode (WHM) gaat uit van natuurlijke stimulatie van de nervus vagus, door middel van kou, diep ademhalen, meditatie en zingen (Wim Hof). In het boek Activeer je nervus vagus, lees je alles over de rol van de nervus vagus bij stress en angst, en wat je kunt doen om de NV te stimuleren.

Dit geeft weer aan hoe belangrijk leefstijl is voor je (mentale en fysieke) gezondheid.

Ervaringen met Nervus Vagus Stimulatie

Onderstaande ervaring werd gedeeld in de Wandering Minds Community.

Mijn dochter v 15 heeft ADD. Ze had veel last van onrust in haar hoofd. Zelf kwam ik door mijn migraine in aanraking met de NVS kliniek in Eindhoven. Zij zetten met name voor migraine patiënten medische piercings in het kraakbeen in het oor door je Nervus Vagus; een zenuwuiteinde. Deze zenuw stuurt zoveel aan in je lijf, dat het dus voor diverse klachten geldt. Dat wordt heel precies en op de mm bepaald. Ik hoorde dat het ook voor ADD /ADHD kan helpen. Dus mijn dochter er ook naartoe. Ze werken voor de juiste bepaling met een acupunctuurnaald. Op het moment dat ze de naald rechts plaatsten, ervaarde ze gelijk een enorme rust. Daarna ging ze links testen. Op het moment dat rechts er dus weer uitging, gaf ze direct aan; CHAOS! Ze heeft de piercing nu ongeveer 3 weken en wij zien hoe ze rustiger is geworden, hoe ze haar focus terugvindt op school, hoe ze voldoendes haalt. Ik ben zo dankbaar dat dit op ons pad is gekomen dat ik het verhaal wilde delen. Al help ik er maar 1 persoon door.

Wij zijn heel benieuwd naar ervaringen van anderen. Delen onder het artikel = lief! Op de Facebookpagina van NVS Kliniek Nederland lees je meer ervaringen. De methode lijkt nu vooral populair bij Duitsers.

Onderzoeken naar nervus vagus stimulatie

Op het moment van schrijven zijn er slechts kleinschalige onderzoeken gedaan naar vagus nervus stimulatie en andere vormen van neurostimulatie zoals stimulatie van de trigeminuszenuw. Meer onderzoek is nodig, maar verschillende methodes zijn goedgekeurd door de FDA (Amerikaanse Food and Drug Administration) omdat de behandelingen veilig zijn en de voordelen opwegen tegen de nadelen. Lees meer:

• Transcutaneous vagus nerve stimulation in patients with attention-deficit/hyperactivity disorder: A viable option?, 2021, geraadpleegd op Researchgate.
• Double-Blind, Sham-Controlled, Pilot Study of Trigeminal Nerve Stimulation for ADHD, 2019, geraadpleegd op NCBI.
• Neurostimulation in Treating ADHD, 2019, geraadpleegd op PubMed,.

Of bekijk de video van deze arts over stimulatie van de trigerminuszenuw (ook heel interessant):

Samenvatting: meer onderzoek naar nervus vagus stimulatie noodzakelijk

NVS is een relatief nieuwe methode die (wereldwijd) vooral wordt ingezet bij migraine, epilepsie en depressie. Maar er lijken steeds meer aanwijzingen te zijn dat de nervus vagus een rol kan spelen bij ADHD, ADD en hooggevoeligheid. Je kunt je nervus vagus stimuleren met een gezonde leefstijl, of met een behandeling. Wij blijven graag op de hoogte van ontwikkelen en wij zijn heel benieuwd naar jouw ervaring; delen mag onder dit artikel.