Andrina Sol is een succesvolle ondernemer met ADD. Pas toen ze bijna 40 was kreeg ze de diagnose, en inmiddels heeft zij leren omgaan met alle symptomen die bij de diagnose ADD horen.
In dit blog-artikel vertelt Andrina haar verhaal, van alle mislukkingen tot het uiteindelijk succesvol vinden van haar plekje als ondernemer. Met haar bedrijf Reizen voor Focus organiseert ze onder andere scriptiereizen. Maar ook tijdens de Coronacrisis weet zij – als een echte ADD'er – op creatieve manier haar bedrijf draaiende te houden en de afstudeerders te helpen.
Wanneer werd je gediagnosticeerd met ADD en hoe oud was je toen?
De diagnose ADD (met een randje H) kwam ergens eind 2015. En eerlijk, die had ik niet zien aankomen. Ik was toen bijna 40 en bij de huisarts beland met een depressie.
Hoe heeft de ADD jou eventueel belemmerd in jouw studie/carrière/werkleven?
Natuurlijk wist ik dat ik eeuwig m’n sleutels kwijt was en mijn bureau steevast bezaaid lag met stapels paperassen. Mijn studie? Ik stond 9 jaar ingeschreven, dat dekt de lading wel. Intussen reisde ik, deed ik vrijwilligerswerk en kreeg ik een baan.
Ik werkte parttime op een advocatenkantoor. Op de andere dagen was ik druk met van alles behalve studeren. Het schuldgevoel daarover zat me wel ontzettend dwars.
Achteraf denk ik dat juist die baan ervoor heeft gezorgd dat ik m’n studie toch afrondde. Juridisch denken geeft namelijk structuur. Ik was best goed in het werk maar kon niet doorgroeien zonder diploma. Dat maakte dat de knop omging. Ik haalde de achterstallige vakken in en schreef mijn scriptie uiteindelijk in een paar weken.
Toch ging het weer mis…
Ook in de banen daarna had ik moeite om me aan grotere schrijfopdrachten te zetten. Tijdens mijn werk voor een internationale organisatie in Sudan leidde ik missies, voerde onderhandelingen en verkende ik gebieden, maar een fatsoenlijk verslag van die activiteiten kwam niet uit m’n vingers. Ik maakte een puinhoop van m’n administratie en BTW-aangifte voor wat freelance werk. Ik wil er niet aan denken, maar ik heb zelfs verzaakt om facturen te sturen voor de uren die ik had gedraaid. En zo waren er nog wat mindergelukkige situaties, zoals een poging om een MBA te halen – ik had nog zo gezegd dat ik nooit meer zou studeren!
Ik verweet me zelf uitstelgedrag, maar had er totaal geen vat op.
De inspiratie kwam gewoon meestal op het allerlaatste moment, of helemaal niet. Soms kon ik gebruik maken van een hyperfocus, al wist ik toen nog niet wat dat was. Mijn manier om iets voor elkaar te krijgen, was om intern de strijd aan te gaan.
Het duurde een eeuwigheid, maar als ik mezelf uiteindelijk hard genoeg op m’n kop gaf kwam er beweging. Met nachtwerk en creatieve oplossingen kwam het meeste wel goed – al voelde het vaak alsof ik de boel bedonderde.
Heel vermoeiend.
Overigens was het geen totale kommer en kwel hoor. Ik genoot (en geniet) van m’n creatieve brein en m’n hang naar ‘sensatie’. Een kenmerk dat ik voorheen ook nooit aan ADD had gekoppeld.
Hoe gaat het nu met je, en hoe heb je de ‘ADD mislukkingen' kunnen ombuigen?
In de periode na die diagnose ben ik met mezelf aan de slag gegaan. Eerst door maar eens te accepteren dat het is wat het is. En vooral weg te blijven uit die boosheid op mezelf. Dat vond ik aanvankelijk behoorlijk zweverig trouwens. Ik wist gewoon geen andere methode om iets gedaan te krijgen, dan mezelf vooruit te schoppen.
Ik was in die tijd net gestopt met roken en realiseerde me dat ik een sigaret aanstak terwijl ik eigenlijk behoefte had aan iets anders. Denktijd bijvoorbeeld, of oplaadtijd, of complimentje of een glas water.
Als ik tegenwoordig merk dat ik uitstel en bozig word, stel ik mezelf de vraag wat ik eigenlijk nodig heb. En ik zeg überhaupt vaker nee tegen klussen waarvan ik weet dat ik ze lastig volhoud.
De belangrijkste les was dus om mezelf beter te leren kennen.
Waarom past ondernemen zou goed bij jou (als je kijkt naar de kenmerken van ADD)?
Inmiddels weet ik dat ik een snelle en creatieve denker ben en verbanden leg die anderen niet meteen zien. Dat betekent dat ik niet zo heel goed pas in een omgeving waarin langzaam wordt bewogen. Ik ben op m’n best als ik autonomie heb en m’n creativiteit kwijt kan. Snel schakelen? Heerlijk! En tegelijk: ik heb voldoende rust nodig. Ik heb de neiging om te lang door te gaan, en volledig op te gaan in werk.
Herhalende taken waarin ik m’n ei niet kwijt kan? Een ramp. Van lange lappen tekst waar ik iets mee moet, krijg ik de kriebels. En het lukt nog steeds niet altijd om te voorkomen dat ik mezelf vreselijk op m’n kop geef als iets moet en toch niet uit m’n handen komt.
Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat als ik aan al die eigenschappen recht wilde doen, ik moest gaan ondernemen. Zelfs al had ik geen idee wat ik zou doen of hoe.
Als ondernemer met ADD organiseer ik focusreizen
Het werd het organiseren van focusreizen. Reizen naar een afgelegen plek in de Balkan waar de deelnemers in alle rust werken aan hun (schrijf)klus. Weg prikkels. Opgaan in het ritme van de natuur en het leven daar.
Om mijn onderneming te laten slagen wist ik: ik moet zorgen voor goede ondersteuning als het aankomt op m’n administratie. Check.
Wat heb ik vervolgens geëmmerd met plannen. Eerst het uitdenken en dan me er nog aan houden. Ver.schrik.ke.lijk. Dan stond er een reis gepland, en had ik minder dan 4 weken om de marketing te doen. Gelukkig heb ik inmiddels een doelgroep die flexibel is en zelf ook vaak last-minute in actie komt: scriptiestudenten.
Reizen voor Focus en het Scriptielokaal
Mijn ondernemerspad begon met het Reizen voor Focus. Een kleinschalige reisorganisatie waarmee ik focusreizen organiseer. Reizen waarbij je op een afgelegen locatie in de Balkan met een specifieke (schrijf)klus aan de slag gaat. Workations zou je het kunnen noemen.
Reizen voor Focus richt zich inmiddels vooral op scriptiereizen voor studenten die moeite hebben om de tijd en focus te vinden voor het schrijven van hun scriptie. We verblijven in een knus gasthuis midden in de natuur in Macedonië.
Weg van alle afleiding en verplichtingen ontstaat rust en overzicht. Het resultaat van de scriptiereis is dat studenten in een week tijd ongelofelijk veel gedaan krijgen. Vaak meer dan in de weken of maanden daarvoor.
Scriptiedagen op groene locaties in Nederland
Als een soort marketingactie organiseerde ik scriptiedagen op groene locaties in Nederland, zodat studenten konden ervaren hoe het op zo’n reis zou zijn. Die dagen bleken in een behoefte te voorzien. Studenten vonden het prettig om te komen schrijven. Zelfs als ze er een uur of langer voor in de trein moesten zitten.
Daarom opende ik een schrijflocatie in Utrecht. Scriptiedagen en -avonden als een laagdrempelig alternatief voor de berg in Macedonië.
Schakelen naar online: het Scriptielokaal
En toen kwam het openbare leven stil te liggen vanwege het Coronavirus. #stayhome. Studenten konden niet meer naar de bieb, de universiteiten en hogescholen werden gesloten. Mijn schrijfhonk moest dicht en scriptiereizen organiseren was niet meer aan de orde.
Schakelen. Met een groepje studenten testten we de mogelijkheid om online te zorgen dat de scripties niet zouden komen stil te liggen. Daarmee kon ik in elk geval mijn bestaande klanten helpen. En meer.
Het idee om de scriptieactiviteiten in Nederland los te koppelen van Reizen voor Focus kwam in een stroomversnelling. Sinds 4 april 2020 bestaat het Scriptielokaal officieel.
Hoe werkt het scriptielokaal?
In het digitale scriptielokaal vinden alle onlineactiviteiten plaats. We trappen we af met een kickstart. Daarin reduceren we de scriptie tot behapbare taken. Die worden vervolgens uitgevoerd tijdens de WAT-sessies van steeds zo’n anderhalf uur. Working Apart Together: met een videoverbinding is de groep met elkaar verbonden.
Die online aanpak werkt beter dan ik me had kunnen voorstellen. Het is laagdrempelig en zorgt voor ritme en regelmaat.
Niet alleen voor de studenten trouwens. Soms las ik een extra sessie in als ik zelf nog een taak af te maken heb. Ik blij, studenten blij!
Studenten met ADD of ADHD
Scriptie ontwijkend gedrag kennen bijna alle studenten, maar als je een bijzonder brein hebt is juist de scriptie een extra uitdaging. Het Scriptielokaal biedt een steuntje in de rug om beginnen makkelijker te maken en te zorgen dat je vaart houdt in je scriptie.
Een online stok achter deur
Je kent vast het werken met een timer wel. In online sessies van het digitale scriptielokaal maken we daar gebruik van. We werken in sprints van 25 minuten met tussendoor een korte schermvrije pauze. Op die manier zorgen we voor focus, met ontspanning tussendoor om je brein wat rust te geven.
Veel studenten schrijven zich in voor alle ochtendsessies. Je creëert een ‘verplichting’ waarvoor je je bed uitkomt. Er ontstaat een ritme en door steeds met kleine stapjes te werken is het vol te houden en zie je snel resultaat.
Afgelopen week zei een studente:
“Ik maak nooit iets af en nu ben ik opeens bij de conclusies.”
Het is geen wondermiddel, je moet nog steeds zelf aan de slag, maar de structuur en de stok achter de deur wordt ook door studenten met ADD/ADHD als heel prettig ervaren.
Ontspanning en focus
De kracht van de scriptiedagen en scriptiereizen is dat je in een andere omgeving bent dan thuis. Zonder huisgenoten, zonder een baas die belt of je even een extra dienst kan draaien of de neiging om eerst nog even de afwas weg te werken, planten water te geven of andere belangrijke zaken. Er is maar een ding dat aandacht vraagt: je scriptie. Je hoeft zelfs niet aan de lunch te denken en wordt volgestopt met worteltjes en gemberthee.
Op reis wordt echt alles voor je geregeld van het ontbijt tot en met het avondeten en fijne wandelingen en uitjes tussendoor. Hoewel we geen verplicht programma hebben is de ongeschreven regel dat iedereen aan het ontbijt verschijnt, elke dag op dezelfde tijd, ook in het weekend. We zorgen dus voor structuur, rust en een ontspannen modus om in aan het werk te gaan. En als dat lukt groeit het vertrouwen en de moed om vol te houden.
Sparren als je vastloopt
Tijdens de schrijfdagen en de scriptiereizen is er de mogelijkheid om te sparren als je vastloopt, of we tekenen het uit. Bij chaos in je hoofd werkt die aanpak heel verhelderend. En soms zet ik je gewoon aan het werk: dit is wat je gaat doen. Dat klinkt een beetje juffig; die duidelijkheid geeft zoveel lucht als je steeds in dezelfde rondjes draait. Geen van deze zaken is specifiek bedacht vóór ADD-ers, maar dus wel dóór een ADD-er. Eentje die snapt dat het niet alleen gaat om het bieden van structuur trouwens, maar evengoed om een positieve insteek. Met een aanpak waarin het oké is dat af en toe iets mislukt, zolang je de regie blijft pakken en van het steuntje in de rug gebruikmaakt. Dan haal je die scriptie, ook met AD(H)D.
Dit was het succesverhaal van ondernemer met ADD Andrina Sol
Deze bijzondere ondernemer heeft ondanks de ADD een succesvol bedrijf van de grond gekregen, waarmee zij inmiddels veel studenten helpt bij het afmaken van de scriptie. Dit verhaal bewijst maar weer dat ADD of ADHD je helemaal niet hoeft te belemmeren in het ondernemen, en dat je jouw unieke brein ook als een kracht kunt zien. Ik vind het verhaal van Andrina in ieder geval super inspirerend, en ik hoop dat het ook jou moed geeft om een baan te vinden die bij jou past, of om ook te gaan ondernemen.
