Zelfzorg is een echte hype, en dat is maar goed ook! Steeds meer mensen krijgen namelijk te maken met burn-out, depressie en andere stressklachten. Om dit soort klachten te voorkomen en/of genezen, is zelfzorg essentieel. Zelfzorg is misschien wel extra belangrijk voor Wandering Minds; volwassenen die worstelen met overprikkeling, concentratieproblemen en innerlijke onrust.
Hoe kun je simpele en korte self care momenten integreren in jouw dag? En hoe creëer je een zelfzorg ritueel dat werkt voor jou? Bekijk hier al onze zelfzorg tips voor Unieke, overprikkelde en gestreste Breinen.
Wat is zelfzorg?
Zelfzorg is een breed begrip. De WHO definieert zelfzorg als volgt.
Definitie van zelfzorg van de WHO
“Het vermogen van individuen, families en gemeenschappen om de gezondheid te bevorderen, ziekten te voorkomen, de gezondheid te behouden en om te gaan met ziekte en handicaps met of zonder de steun van een zorgverlener.” (WHO, 2022)
Zelfzorg betekent letterlijk voor jezelf zorgen en tijd nemen voor jezelf. Het omvat alles wat je doet om jezelf gezond te houden; fysiek, mentaal en spiritueel. Als je zelfzorg toepast, zet je jezelf op nummer één en zorg je voor jezelf zoals je voor je kind(eren) zou zorgen. Er bestaan verschillende vormen van zelfzorg, namelijk fysieke en praktische zelfzorg, intellectuele/mentale zelfzorg, emotionele zelfzorg, sociale zelfzorg en spirituele zelfzorg. Als we aan al deze vormen voldoende aandacht besteden, heeft dit een positieve invloed op ons welzijn.
Zelfzorg is geen pleister op een zere wond, maar een continu proces. Het is belangrijk om ook voor onszelf te zorgen wanneer het goed met ons gaat; iedere dag. Zelfzorg maakt je gelukkiger, minder gestrest en een fijner persoon voor anderen en de wereld.
Zelfzorg is extra belangrijk voor de snel overprikkelde Wandering Mind
Paula Gill Lopez, PhD, universitair hoofddocent en voorzitter van de afdeling psychologische en educatieve consultatie aan de Fairfield University in Fairfield, Connecticut, zegt dat de behoefte aan zelfzorg enorm is. “We hebben een epidemie van angst en depressie”, zegt ze. “Iedereen voelt het.” (Bron: Every Day Health).
Voor sommige groepen is zelfzorg misschien wel extra belangrijk. Heb jij last van piekeren, een vol hoofd, overprikkeling en vind je het moeilijk om te ontspannen? Dan heb jij misschien wel – net zoals ik – een Wandering Mind. Misschien heb je zelfs een label gekregen, zoals ADD, ADHD of HSP.
Zelfzorg is extra belangrijk voor Wandering Minds. Als we niet regelmatig een moment voor onszelf nemen, raken we overprikkeld. We bevinden ons continu in een staat van stress (vecht & vlucht), kunnen niet meer stoppen met nadenken en als gevolg lukt het ons niet meer om te ontspannen. Sommige Wandering Minds worstelen met slapeloosheid, innerlijke onrust en misschien zelfs burn-out of depressie.
Waarom is self care zo belangrijk voor Wandering Minds?
In een samenleving die vooral gericht is op productiviteit, prestatie en economische groei, is het essentieel om goed voor jezelf te zorgen. We worden overladen met stimuli en verwachtingen. Niet alleen zijn we altijd bereikbaar, maar ook worden we continu geprikkeld en hebben we hoge verwachtingen van onszelf en van elkaar. De meeste mensen hebben een volle agenda.
Wanneer we als Wandering Mind een klein beetje ruimte voor onszelf hebben, bijvoorbeeld vlak voor het slapen, schieten onze gedachtes en gevoelens alle kanten op. Of we zetten een serie of film aan, waardoor we eigenlijk nog niet ontspannen. Ons hoofd staat nooit stil en regelmatig voelen we ons overprikkeld. Wanneer we ons continu laten meeslepen in de chaos van de dag, wordt het steeds moeilijker om te ontspannen. We bevinden ons continu in een staat van stress, ook wel vecht- en vluchtmodus genoemd.
Wanneer we goed voor onszelf zorgen zijn we gelukkiger, minder gestrest en daarmee een fijner persoon voor onszelf en voor anderen. We ervaren minder angst en stress en kunnen ons beter concentreren.
Aandacht voor jezelf, focus op je lichaam en essentie
Dagelijkse momentjes van zelfzorg zijn daarom voor Wandering Minds extra belangrijk. Dankzij (korte) self care rituelen stappen we even uit de chaos van de dag en zijn we met onze aandacht bij onszelf, bij ons lichaam, in plaats van in ons hoofd. Zelfzorg helpt ons te aarden en om in contact te blijven met onze essentie. Niet alleen is het bewezen dat zelfzorg helpt bij depressie en angst, maar ook dat het stress reduceert en ervoor zorgt dat je energie verbetert.
Voordelen van dagelijkse zelfzorg momenten
Geen tijd voor zelfzorg
Niet iedereen maakt tijd vrij voor zelfzorg. Terwijl we stiekem allemaal weten dat we goed voor onszelf moeten zorgen. Maar als jouw hoofd gedurende de dag alle kanten op schiet, vergeet je het misschien om even stil te staan bij jezelf. Misschien denk je dat je geen tijd hebt voor zelfzorg.
Korte zelfzorg momenten of rituelen gedurende de dag, bieden uitkomst.
Zelf vind ik het heel lastig om dagelijkse momenten voor mezelf te nemen. Gedurende dag moet ik namelijk van alles van mezelf, en voor ik het weet is de dag voorbij. Mijn hoofd staat nooit stil. Korte zelfzorg rituelen zijn voor mij een echte uitkomst. Een zelfzorg ritueel hoeft niet langer te duren dan 10 minuten. Op deze manier is het makkelijker om ze dagelijks vol te houden.
Goede gewoontes en zelfzorg rituelen, wat is het verschil?
We weten allemaal dat het belangrijk is om goede gewoontes te hebben. Goed slapen, voldoende bewegen, gezond eten, regelmatig even naar buiten, zorgen voor voldoening, zelfontwikkeling en weg blijven van verslavingen… we snappen allemaal hoe we gezond en gelukkig kunnen blijven. Maar er is een verschil tussen weten en doen. Het is niet altijd makkelijk om goede gewoontes te ontwikkelen en behouden. Tijd vrijmaken voor korte en simpele zelfzorg rituelen is een hele toegankelijke en simpele manier om langzaam betere gewoontes te integreren in je leven.
Maar wat is het verschil tussen een gewoonte en een ritueel?
Gewoontes bestaan uit de dingen die we dagelijks doen, bijna op de automatische piloot. Rituelen daarentegen, zijn een manier om de automatische piloot te doorbreken. Deze momenten geven je, als je het goed doet, een momentje van plezier, vreugde, bewustzijn en ontspanning. Het leven is meer dan een lijstje met taken die we moeten afstrepen en het is belangrijk om regelmatig even ‘pauze' te nemen en iets voor jezelf te doen. Op die manier blijven we in contact staan met onszelf, en worden we minder makkelijk meegesleurd in de chaos van het moderne leven.
Zelfzorg voorbeelden
Maar wat houdt zelfzorg nou concreet in? Veel mensen zijn op zoek naar voorbeelden van zelfzorg.
Sommige zelfzorg voorbeelden zijn voor de hand liggend. Denk aan gezond eten, goed slapen, voldoende water drinken, regelmatig naar buiten gaan en voldoende bewegen. Maar andere voorbeelden van zelfzorg zijn misschien minder bekend. Denk aan schrijven in je dagboek, mediteren, spelletjes doen, creatief bezig zijn (tekenen, schilderen, kleuren, muziek maken, etc.), ademhalingsoefeningen (bekijk eens de Wim Hof Methode), yoga beoefenen, iets nieuws proberen, om hulp vragen, dieren knuffelen, in bad gaan en jezelf masseren.
Zelfzorg tips: creëer jouw eigen ritueel & keep it simple!
Het leuke van zelfzorg rituelen is; je kunt het helemaal op je eigen manier doen. De één vindt het bijvoorbeeld heerlijk om een voetenbad te nemen, een lange wandeling te maken of zichzelf te masseren. Maar een ander doet liever een meditatie met wierook en trekt een tarot- of orakelkaart. Het fijne van self care rituelen is: alles is mogelijk! Creëer jouw ritueel, helemaal op je eigen manier.
Als jij je eigen zelfzorg ritueel gaat bedenken, en je wilt dit dagelijks volhouden, hou het dan simpel en kort. Wanneer je jouw zelfzorg rituelen simpel en kort houdt, is het namelijk makkelijker om de regelmaat erin te houden. Een duurzaam zelfzorg moment voedt je lichaam & geest op dagelijkse basis.
Korte zelfzorg rituelen: creëer de juiste omstandigheden
Het is belangrijk om de juiste omstandigheden te creëren voor jouw zelfzorg ritueel. Zet bijvoorbeeld je telefoon in vliegtuigmodus en zorg dat de ruimte waarin je je bevindt, rustig en opgeruimd is. Je kunt verschillende dingen doen om een fijne sfeer te creëren. Denk bijvoorbeeld aan een kaarsje of wierook, gedimde lichten, een kopje thee of cacao zetten, rustgevende muziek op de achtergrond of het verstuiven van etherische olie in een cold diffuser. Sommige mensen vinden het fijn om Palo Santo te branden voor het ritueel. Creëer een fijne ruimte voor jezelf waarin jij helemaal tot rust kan komen.
Zelfzorg activiteiten van minder dan 15 minuten
De volgende korte zelfzorg activiteiten kun je dagelijks doen, of zelfs meerdere keren per dag. Op deze manier geef je jezelf een belangrijke boodschap: je welzijn doet ertoe, en jij doet ertoe!
Er zijn geen regels voor zelfzorg; het belangrijkste is dat het je plezier, rust en voldoening geeft.
- Doe een korte meditatie
- Masseer jezelf met olie
- Doe ademhalingsoefeningen
- Lees een hoofdstuk van een boek
- Schrijf even in je dagboek
- Trek een tarot- of orakelkaart
- Neem een voetenbad
- Masseer je gezicht met een kristallen massageroller
- Zing mee met je favoriete muziek
- Affirmatie: opschrijven of uitspreken
- Speel even op je favoriete instrument (bespeel je geen instrument, maar lijkt dit je wel leuk? De betaalbare Kalimba is een aanrader! Klinkt prachtig en is heel rustgevend)
- Maak een korte wandeling buiten
- Loop op je blote voeten (om te aarden)
- Doe wat stretch- of (yin) yoga-oefeningen
- Schrijf op waar je dankbaar voor bent
- Teken, kleur of schilder
- Drink een kopje kruidenthee of cacao
- Doe even wat in de tuin
- Ontspan met een klankschaal
Wat is jouw favoriete zelfzorg moment?
Wij hopen dat dit artikel je wat informatie en inspiratie heeft gegeven, zodat jij je eigen korte en simpele zelfzorg ritueel kan bedenken. Maar ook zijn we benieuwd naar jou! Wat is jouw favoriete zelfzorg moment? We zouden het heel leuk vinden als je het met ons deelt in de comments!
